Een aantal jaren geleden is de bankensector en daardoor ook de wereldeconomie aan de rand van de afgrond terecht gekomen. Dit was voor een belangrijk deel het gevolg van het egoïstische rendementsdenken van bankbestuurders, natuurlijk in combinatie met een volstrekt gebrek aan wet- en regelgeving en een falend toezicht.
Het rendementsdenken dat moet leiden tot winstmaximalisatie op korte termijn is ook in de rest van de private sector gebruikelijk en is zelfs de publieke sector tegenwoordig niet vreemd. DUO kwam onlangs in het nieuws omdat het via een payroll systeem goedkoper aan medewerkers kon komen en deze ook niet in vaste dienst hoeft te nemen.Ook schoolbesturen zijn steeds meer bezig met het binnenhalen van meer input- en outputfinanciering. Vervolgens willen deze scholen ook steeds vaker een zogenaamde flexibele schil hanteren in hun personeelsbestand om zo adequaat in te kunnen spelen op wisselende leerlingenaantallen. Een visie op onderwijs lijkt hierin meestal niet of maar in beperkte mate aanwezig te zijn.
Ik ga hier als econoom niet beweren dat rendementsdenken per definitie slecht is, maar ik vind dat dit nooit zou moeten leiden tot amoreel gedrag. Bovendien wordt door bestuurders bij rendementsdenken vaak gedacht dat je moet besturen op basis van het excelbestandje van de boekhouder. Een bestuurder zou echter moeten besturen op basis van visie, met het excelbestand als hulpmiddel. Als het excelbestand leidend wordt, kan de leiding van de organisatie net zo goed in handen van de boekhouder gelegd worden. Enkel kijken naar de cijfers, leidt tot symptoombestrijding, maar zal niet leiden tot een structureel betere organisatie.
Docenten die lesgeven binnen de opleidingen van de financiële beroepen leiden mensen op om de genoemde excelbestandjes op te stellen en aan te leveren. Het is erg belangrijk dat dit goed gebeurt, maar elke redelijke docent kan een leerling met voldoende talent de basis hiervan bijbrengen. Een goede docent onderscheidt zich van een redelijke docent door leerlingen meer te leren dan hetgeen ze op het examen moeten weten. Het bijbrengen van het moreel denken en handelen is minstens zo belangrijk als het bijbrengen van de financiële trucjes.
Geef een reactie