Een uitdagende vraag voor menig decaan die als 1e lijns of 2e lijns LOB functionaris binnen een school werkt. Vmbo-decanen hebben gelukkig een stok achter de deur, omdat LOB binnen de vernieuwde profielen in het curriculum geschreven moet worden. Maar toch is het niet altijd makkelijk om iedereen warm te maken voor jouw LOB.
Vorige maand ben ik gestart als coach van de online leergang van de NVS NVL. Je ziet bij mijn cursisten de zoektocht: hoe zorg ik ervoor dat ik smoel geef aan LOB en hoe krijg ik commitment van mijn directie? Maar ook hoe ga ik om met weerstand?
Hoe wil je LOB vormgeven?
De eerste stap die je als decaan of als loopbaanbegeleider moet nemen, is helder krijgen hoe de school LOB vorm wil geven. Welke visie ligt er als basis voor het loopbaanbeleid wat ontwikkeld moet worden binnen het vernieuwde vmbo? Wie en wat heb ik daarvoor nodig om dit in kaart te brengen? Als je een leerling loopbaangericht wilt opleiden, moet je je realiseren dat je een vraaggerichte leeromgeving in het curriculum moet creëren. Zo wordt de leerling uitgedaagd om eigenaar te worden van zijn eigen loopbaanproces en om betekenisvolle ervaringen op te doen. Dit betekent in veel gevallen een andere kijk op LOB. Van mentorlesje naar integratie.
LOB-scan voor de directie
De tweede stap die je kunt nemen is de directie uit te nodigen om de LOB-scan van de VO-raad te doen. Dit doe je om de beginsituatie en de ambities van de directie helder te krijgen. Nodig daarnaast ook teamleiders, mentoren, vakdocenten en misschien ook ouders uit om deze scan in te vullen. Zo krijg je een goed beeld hoe men op dit moment kijkt naar LOB binnen de organisatie, en creëer je tegelijk draagvlak.
Gesprekken voeren
De volgende stap is dan natuurlijk het voeren van gesprekken. Start met de directie en laat de andere respondenten aansluiten en meedenken. Nog mooier is om een LOB werkgroep te vormen met een vertegenwoordiger van de verschillende groepen zodat je daadwerkelijk kunt gaan bouwen.
Ik heb geprobeerd om een aantal richtvragen op papier te zetten die je in de werkgroep kunt bespreken:
- Welk type school zijn we ? En wat willen we met LOB ?
- Op welke manier gaat LOB in het curriculum van de profielen geschreven worden?
- Op welke manier zet je de loopbaanbegeleiding neer ?
- Hoe neem je het team mee in dit traject ?
- Hoe zorg je voor een doorlopende leerlijn van leerjaar 1 t/m 4 ?
- Hoe maken leerlingen kennis met LOB ?
- Op welke manier ga je vorm geven aan het loopbaandossier en plusdocument?
- Hoe zorg je ervoor dat mentoren zich ontwikkelen tot loopbaanbegeleiders?
- Welke rol spelen ouders in de loopbaanbegeleiding van de leerling?
Scholingsmiddag
Nog mooier is natuurlijk om schoolbreed door middel van een scholingsmiddag aan de slag te gaan met mentoren, vakdocenten, decanen en directie, met de belangrijke vraag: Wat willen wij met LOB? Welke ervaringen bieden we al aan en wat hebben we nodig om ze betekenisvol te maken en dus een volgende stap te nemen? Wat hebben mentoren/ vakdocenten nodig om loopbaanbegeleiders te worden in het loopbaantraject van de leerling?
En realiseer je dat je als docent, mentor of coach in het vernieuwde vmbo:
…………..daadwerkelijk de loopbaanbegeleider kan zijn
………….de leerling kunt en gaat uitdagen om stap voor stap eigenaar van zijn loopbaanproces te worden
…………..de leerling inzicht geeft in zijn of haar loopbaancompetenties
…………..de leerling keuzes durft te maken op basis van zijn ontwikkelde loopbaancompetenties
Hoe mooi is dat?
De decaan als een spil in het web van LOB op je eigen school kan verschillende gedaantes hebben, passend bij de onderwijskundige visie en missie van de school vertaald in een koers en praktijk. Dit zorgt voor een rijk pallet van verschillende verschijningsvormen voor LOB en je rol als decaan, loopbaanbegeleider. Zowel de VO-raad als de SLO hebben verschillende scenario’s beschreven voor verschillende verschijningsvormen van LOB. Voor de vmbolocaties die met de nieuwe vooruitzichten van LOB als rode draad in vernieuwde examenprogramma’s te maken krijgen, bieden dit soort instrumenten een houvast om in het doolhof van vernieuwingen rondom LOB keuzes te maken. DRAAGVLAK , DRAAGKRACHT EN INTERACTIE vormen samen een succesvolle aanpak om LOB hernieuwde aandacht te geven.