‘De multiproblematiek waar veel jongeren mee te maken hebben, moet meer aandacht krijgen binnen de nieuwe niveau 2-opleidingen.’ Dit is een opmerking die werd gemaakt tijdens een korte presentatie die ik heb gegeven over ontwikkelingen in het mbo. Dat was op een docentendag voor het handelsonderwijs. De focus ligt in het onderwijs zo sterk op de verschuivende wettelijke kaders, de (on)organiseerbaarheid van het onderwijs en de financiering daarvan, dat er op teveel plaatsen wordt vergeten te kijken naar de doelgroep: de jongeren.
Elfstedentocht
Ook zo’n fijne uitspraak: de jongeren. Als je je verdiept in de hedendaagse jongerencultuur, dan kun je zo vijftien stromingen opnoemen waar we jongeren tussen 15-20 jaar bij kunnen indelen. Laat dat nou net niet het probleem zijn. Wat wel een probleem is, is onze stempeltjescultuur. Toegegeven: in de winter verlangen we ernaar: lekker stempelen bij de Elfstedentocht. Zou het voor een jongere ook een ellenlange tocht zijn, nu we in staat zijn zo ontzettend veel stempeltjes te zetten?
Sex, drugs, rock ‘n’ roll
Biedt het nou echt tastbare handvatten om jongeren in te delen naar aanleiding van de stempeltjes die zij krijgen in ons onderwijsstelsel? Multiproblematiek is een eufemistisch of mistig containerbegrip voor alle jongeren waar we een of meer stempeltjes op kunnen zetten in het kader van een ontwikkelings- of gedragsstoornis. Om er echt een multiprobleem van te maken leggen we dan ook het liefst nog een verband met drank- of drugsgebruik, huiselijk geweld, schulden, grensoverschrijdend gedrag of crimineel gedrag. Met wat mazzel kunnen er nog harde stickers geplakt worden zoals ADHD, PDD-NOS, Asperger of een aanverwante daarvan zoals autisme dan wel hoogbegaafdheid. En dan hebben we dyscalculie of dyslexie nog niet eens gehad.
Kus van de juf…
Wanneer deze problematiek meer aandacht moet hebben in het mbo, dan lijkt mij dat per direct een topprioriteit voor de scholen. Kom maar door met die geoliede zorgstructuur, nauwkeurig opgezette zorgdossiers en geoormerkte begeleidingstijd voor goede persoonlijke begeleiding. Kom maar door met dat passend onderwijs dat perfect wordt ingepast in ons reguliere mbo-systeem! Of gaan we dit ook oplossen langs de charmante weg van de ‘intensivering van het onderwijs’, de 1000-urennorm?
Ben ik de cynisch? Wellicht. Heb ik een hoge pet op van onze jongeren? Jazeker. Wellicht ben ik naïef, maar jongeren mogen fouten maken terwijl ze opgroeien. Als wij met goede begeleiding er maar voor zorgen dat ze van hun fouten leren.
Ik zal de komende maanden mijn oor te luister leggen op de roc’s waar ik kom. Daar zal ik de vraag neerleggen: hoe gaan jullie om met de multiproblematiek van jongeren binnen jullie school? Het zal mij benieuwen hoeveel niveau 1 en 2 opleidingen we straks het predicaat ‘geschikt’ kunnen geven voor die jongeren die daar hun plek hebben met hun multiproblemen. Hoeveel bestuurders zouden eigenlijk de cursus arbeidstoeleiding van multiprobleemcliënten hebben gevolgd?
Het is fijn dat onze jongeren al die stempeltjes krijgen en dat instellingen druk bezig zijn op stempeltjes te jagen, maar wat verdienen ze ermee? Want ook onze jongeren weten: vroeger kreeg je bij tien stempeltjes een plaatje in je schrift of een kus van de juf.
Luisterend oor
Mochten jullie, de gewaardeerde lezers, suggesties hebben voor mij waar ik mijn oor te luister moet leggen over de multiproblematiek in het onderwijs: laat het mij weten! Wat verstaan jullie onder multiproblematiek en inderdaad: wat doen jullie eraan?
Multiproblematiek.
Hi Ricardo,
Ik zou graag met je in gesprek raken. Ik werk als projectleider in de regio Haaglanden voor jongeren tussen de 16 en 27 met multiproblematiek. Daarnaast ben ik bezig met mijn promotieonderzoek verbonden aan de Uva over dit onderwerp. Lijkt me leuk met je in contact te komen.