Verslag van gesprekken met onderwijsinspecteurs Medio maart 2020 ging de eerste tijdelijke sluiting van onderwijsinstellingen in, door de maatregelen die verspreiding van het coronavirus covid-19 tegen moesten gaan. In alle onderwijssectoren werden online toepassingen ingericht, waardoor onderwijs op afstand kon worden gegeven. De Inspectie van het Onderwijs heeft met vertegenwoordigers van alle onderwijssectoren contact gehad over de gevolgen van de sluiting van de scholen. Hierover is verslag gedaan in de covid19-monitor.
Onderzoeksopzet
In het kader van het onderzoek zijn acht focusgroepen gehouden. Hieraan hebben in totaal 33 vertegenwoordigers van de Inspectie van het Onderwijs deelgenomen, waarvan het merendeel onderwijsinspecteur is. De focusgroepen vonden online plaats aan de hand van een gestructureerde gespreksleidraad. De gesprekken hebben betrekking op de periode medio maart tot en met november 2020.
Kwaliteit van het onderwijs ten tijde van covid-19
Het beeld van de kwaliteit van het onderwijs is vooral gebaseerd op de gesprekken die de inspecteurs hebben gevoerd met vertegenwoordigers van onderwijsinstellingen. Schoolbezoeken en lesobservaties waren tijdens de lockdown niet mogelijk en ook daarna waren er beperkingen. De inspecteurs zien grote verschillen tussen scholen/instellingen in de mate waarin zij het gewenste onderwijsaanbod en de benodigde ondersteuning en begeleiding van leerlingen/studenten konden realiseren. Voor alle onderwijssectoren was dit een uitdaging. Algemeen kan worden gesteld dat de vaardigheden van leraren in het realiseren van onderwijs op afstand en in het gebruik van
ICT in het onderwijs belangrijke factoren zijn voor de kwaliteit van het onderwijs. Een andere belangrijke factor is de mate waarin onderwijsinstellingen zicht hebben op de vorderingen van hun leerlingen/studenten. Het bestaan van een visie op afstandsonderwijs is een van de kenmerken waardoor onderwijsinstellingen met kwalitatief beter onderwijs tijdens de lockdown zich volgens de inspecteurs onderscheiden van instellingen die minder succesvol zijn op dat gebied.
Goede initiatieven/acties van besturen en scholen/instellingen
De inspecteurs maken melding van verschillende goede initiatieven en acties in verband met het onderwijs tijdens en na de periode van lockdown. In tal van scholen en instellingen wordt of is gewerkt aan het ontwikkelen van een visie op het gebied van afstandsonderwijs en de inzet van ICT. Ook zijn er activiteiten gestart die zijn gericht op de professionalisering van leraren en docenten. Vooral in het MBO zijn er alternatieven ontwikkeld die bijdragen aan de beroepspraktijkvorming.
Kansen
De inspecteurs zien verschillende kansen voor het onderwijs na de coronacrisis. Veel leraren zijn vaardiger geworden in het gebruik van ICT in het onderwijs en zetten in de les gemakkelijker digitale hulpmiddelen in dan vóór de Coronacrisis. In het speciaal, primair en voortgezet onderwijs is er nu meer en soms beter contact met ouders en worden ouders nu meer dan informatiebron gezien
Risico’s
De inspecteurs zien ook verschillende risico’s. Deze zijn vaak specifiek voor een bepaalde onderwijssector of voor enkele sectoren. Wat voor alle sectoren als risico wordt gezien, is de hoge werkdruk voor leraren en de negatieve invloed van onderwijs op afstand op de onderlinge contacten en de motivatie van leerlingen en studenten. Wat ook voor alle sectoren geldt, is dat niet alle leraren/docenten bedreven zijn in het verzorgen van online-onderwijs en in het op afstand begeleiden van leerlingen/studenten.
StruX begeleidt leerlingen op weg naar zelfstandigheid en laat hen actief werken aan het vergroten van hun kansen op de arbeidsmarkt.
