Het komt steeds dichterbij: de invoering van de keuzedelen binnen het mbo. Op veel scholen wordt erover nagedacht: op de ene school is men nog druk bezig zich een visie te vormen op de keuzedelen, op de andere school is al besloten uit welke keuzedelen studenten straks kunnen kiezen. Na de zomervakantie is de herziene kwalificatiestructuur een feit en moeten dus ook de keuzedelen geïmplementeerd zijn. Wat zien docenten nu nog als grootste knelpunten bij de invoering van de keuzedelen? Uitgeverij Edu’Actief en Maakwerkvanonderwijs onderzochten het in de keuzedelenenquête.
1. Organisatie en tijd
Onder de 300 respondenten uit het mbo (docenten, teamleiders en directieleden) wordt de organisatie en de tijd het meest genoemd als knelpunt. De invoering van de keuzedelen vergt ingrijpende veranderingen in de organisatie. Hoe moet je keuzedelen roosteren, naast alle gewone vakken? En moet je keuzedelen op verschillende locaties aanbieden, waarbij de vraag is of er genoeg animo is? Of op één locatie? Een goedkopere oplossing, maar dan zullen de studenten moeten reizen.
Sommige docenten zien in de 1000-urennorm een grote belemmering, maar dat is niet helemaal terecht. Zoals op herzieningmbo.nl staat: “Een keuzedeel telt net zo goed mee voor het voldoen aan de urennormen die voor het onderwijsprogramma gelden”
Andere docenten hebben meer zorgen over de vaststelling van de keuzedelen. Hoe moeten we op tijd klaar zijn voor invoering, als nu nog niet alles vaststaat? In februari heeft de minister meer dan 400 keuzedelen vastgesteld, maar er zijn er ook nog een heleboel in ontwikkeling (en dus nog niet vastgesteld). Dat maakt het kiezen en plannen voor scholen lastiger.
Een mogelijke oplossing voor de organisatorische problemen is het aanbieden van keuzedelen als zelfstudie: studenten kunnen dan zelfstandig, en eventueel tijd- en plaats-onafhankelijk, aan de slag met hun keuzedeel. Uiteraard niet zonder begeleiding, maar niet in de begeleide onderwijstijd.
2. Kosten
Het implementeren van keuzedelen in de organisatie kost geld en dat zien vooral teamleiders en directieleden als knelpunt. En wat gaat het de student straks kosten aan lesmateriaal en extra benodigdheden (koksmes, uniform of sportschoenen)?
Om de kosten laag te houden kan voor samenwerking gekozen worden. Met andere locaties of zelfs over de muur van de school bij docenten van andere scholen of gastdocenten uit het werkveld.
3. Inzet van docenten
Een derde knelpunt is de inzet van docenten. Wie moet straks de keuzedelen verzorgen? Wie heeft de expertise en wie is bevoegd? En wat als je als school maar een klein team hebt?
Ook dan kan de oplossing gezocht worden in samenwerking.
4. Lesmateriaal
Op dit moment is er nog weinig voorbeeldmateriaal beschikbaar. Als studenten keuzedelen zowel in de begeleide onderwijstijd, als in de bpv, als in zelfstudie kunnen volgen, moet het lesmateriaal flexibel genoeg zijn. En is er straks lesmateriaal voor alle keuzedelen?
Een oplossing hiervoor ligt in de samenwerking tussen scholen en uitgeverijen, en het liefst ook het werkveld. Door samen te bepalen hoe het materiaal eruit moet komen te zien, ontstaat bruikbaar lesmateriaal. Of eigenlijk gewoon ‘materiaal’, omdat het niet altijd in een les ingezet hoeft te worden.
5. Motivatie van student
Tot slot zien de respondenten de motivatie van studenten als knelpunt. Hoe gemotiveerd zal een student zijn als keuzedelen (nog) niet meetellen voor de zak-slaagregeling? Een student moet wel examen doen voor een keuzedeel, maar het behalen ervan is nog geen voorwaarde voor het behalen van een diploma. Het maakt dus niet uit hoe goed een student het keuzedeel afrondt, als hij het maar afrondt.
De motivatie kan verhoogd worden door het mogelijk te maken dat een student daadwerkelijk het keuzedeel kan kiezen dat hem aanspreekt. Dus geen ‘verplichte’ keuzedelen waar een student aan vastzit. Ook aantrekkelijk lesmateriaal en aantrekkelijke lessen zullen de motivatie vergroten. Het is overigens goed mogelijk dat keuzedelen straks wel meetellen voor de zak-slaagregeling. Maar daarmee zijn studenten nog niet automatisch gemotiveerd. Daarvoor moeten keuzedelen als volwaardig onderdeel van de opleiding gezien gaan worden.
Meer lezen
Lees ook: 5 tips van docenten over keuzedelen mbo
En zie voor alle resultaten van de keuzedelenenquête deze infographic.
Geef een reactie