Zelfreflectie is een grote en goede stap in persoonlijke en professionele ontwikkeling voor jouw studenten of leerlingen. Zelfreflectie stelt je in staat om te leren van je ervaringen en je gedrag en denken kritisch te evalueren. Een effectieve manier om reflectie te beoefenen is door gebruik te maken van Gibbs reflectiemodel, een model dat structuur en richting geeft aan het reflectieproces.
Gibbs reflectiemodel is ontwikkeld door Graham Gibbs, een Britse psycholoog, in de jaren 1980. Het is een veelgebruikt model in sectoren als gezondheidszorg, onderwijs en sociaal werk, maar de principes zijn van toepassing op bijna alle beroepen en situaties. In deze blog bekijken we de zes fasen van deze reflectieve cyclus en geven tips over hoe je ze effectief kunt gebruiken.
Fase 1: Beschrijving (What happened?)
De eerste stap in het reflectiemodel is om de ervaring te beschrijven. Wat is er precies gebeurd? Wie was erbij betrokken? Het doel is om een objectieve beschrijving van de situatie te geven zonder oordeel of interpretatie. Een student of leerling kan zichzelf vragen stellen als: Wat was de context? Wat waren de feitelijke gebeurtenissen?
Voorbeeld voor een student of leerling: Het positieve was dat we een boeiend onderwerp hadden gekozen voor onze opdracht en dat mijn groepsleden vriendelijk waren. Het negatieve was dat we het moeilijk vonden om een duidelijke structuur voor de presentatie te bedenken.
Fase 2: Gevoelens (Feelings)
In deze fase reflecteer je op je gedachten en gevoelens op het moment van de ervaring. Wat ging er door je heen? Welke emoties kwamen naar boven? Het is belangrijk om eerlijk en open te zijn over je gevoelens, zelfs als ze negatief zijn.
Voorbeeld voor een student of leerling: Tijdens de eerste vergadering met mijn projectgroep voelde ik me een beetje angstig en was ik gespannen omdat ik me afvroeg of ik voldoende zou bijdragen aan het project.
Fase 3: Evaluatie (Evaluation)
Nu is het tijd om de situatie te evalueren. Wat was goed en slecht aan de ervaring? Welke aspecten heb je positief beoordeeld en welke negatief? Deze fase helpt je om te identificeren wat er wel en niet goed ging.
Voorbeeld voor een student of leerling: Het positieve was dat we een boeiend onderwerp hadden gekozen en dat mijn groepsleden vriendelijk waren. Het negatieve was dat we het moeilijk vonden om een duidelijke structuur voor de presentatie te bedenken.
Fase 4: Analyse (Analysis)
Hier ga je dieper in op de situatie en probeer je er betekenis aan te geven. Waarom denk je dat dingen zijn gebeurd zoals ze zijn gebeurd? Wat waren de oorzaken en gevolgen? Het helpt je om een dieper inzicht te krijgen in de situatie.
Voorbeeld voor een student of leerling: Ik realiseerde me dat de moeilijkheid bij het vinden van een structuur waarschijnlijk kwam doordat er geen duidelijke communicatie was binnen het team.
Fase 5: Conclusie (Conclusion)
Na analyse is het tijd om te concluderen wat je hebt geleerd. Wat had je anders kunnen doen? Welke lessen kun je trekken uit de ervaring? Het doel is om te bepalen hoe je in de toekomst kunt verbeteren.
Voorbeeld voor een student of leerling: Ik heb geleerd dat communicatie en planning heel belangrijk zijn voor groepsprojecten. In de toekomst zal ik zelf meer het initiatief moeten nemen wanneer het gaat om het bespreken van plannen voor het project binnen de groep.
Fase 6: Actieplan (Action Plan)
De laatste fase draait om het ontwikkelen van een actieplan. Wat ga je anders doen in vergelijkbare situaties? Welke stappen ga je ondernemen om jezelf te verbeteren? Het is de brug tussen reflectie en actie.
Voorbeeld voor een student of leerling: Voor toekomstige groepsprojecten zal ik een duidelijke agenda voorstellen tijdens de eerste vergadering en beter communiceren met mijn teamleden om ervoor te zorgen dat we op dezelfde lijn zitten.
Gibbs’s Reflective Cycle is een waardevol hulpmiddel voor persoonlijke en professionele ontwikkeling. Door deze gestructureerde benadering te volgen, kun je diepgaande inzichten verkrijgen en concrete stappen ondernemen om te groeien en te verbeteren. Het is een krachtig instrument dat kan worden toegepast in allerlei beroepen en situaties, en het bevordert een continue leer- en groeicultuur. Dus, de volgende keer dat je een ervaring wilt reflecteren, overweeg dan gebruik te maken van deze cyclus.
Geef een reactie