In de afgelopen jaren heb ik veel – soms tegenstrijdige – geluiden over het onderwijs gehoord. Soms waren ze positief, een andere keer waren ze kritisch en confronterend, of stemden ze tot nadenken. Ze zijn afkomstig van docenten, schoolleiders en onderwijskundigen. Hieronder een top 8 (in willekeurige volgorde).
1. ‘Van leren, onderwijs volgen krijg je zelden spijt. Je kunt er eigenlijk nooit te veel van hebben. En het is ook nooit genoeg. Het leidt altijd tot goede dingen. Het heeft een positief effect op allerlei zaken: inkomen, gezondheid, criminaliteit, burgerschap, meedoen in de samenleving en vrijheid.’
2. ‘Het is heel moeilijk om niet te leren. Het zit ingebakken. Kinderen willen van nature leren.’
3. ‘Onderwijs is niet alleen de sleutel tot iets goeds. Het werkt als een tweesnijdend zwaard. Onderwijs gaat zowel maatschappelijke gelijkheid tegen als dat het maatschappelijke gelijkheid bevordert. Hoe lager het onderwijs van de ouders, hoe minder sociale hulpbronnen er zijn voor kinderen. Hoe minder makkelijk het is een voorspoedige onderwijscarrière te krijgen. En andersom.’
4. ‘Onderwijs is een vormingsproces. Leren is daar een deel van, maar een vormingsproces is iets waar je kind en wereld met elkaar in dialoog brengt. En niet zomaar een dialoog, maar een waarbij je doel is dat het kind op een gegeven moment op een volwassen manier in die wereld wil staan.’
5. ‘Ik heb moeten leren dat niet iedereen houdt van school, dat er leerlingen zijn die het saai vinden. Sommige leerlingen voelen zich niet thuis en niet erkend en stapelen negatieve ervaring op negatieve ervaring. Ze willen er zo snel mogelijk van af en willen ook nooit terugkeren.’
6. ‘Voor vernieuwend onderwijs zie ik hele kansrijke en zinnige initiatieven en hele goede ideeen, maar ik zie ook heel veel kwakzalverij, luchtfietserij en eendagsvliegerij. Dat doet het imago van onderwijsvernieuwing geen goed.’
7. ‘Er is veel behoefte aan verbetering in het onderwijs. Als je kijkt naar het onderwijs van nu, ziet het er nog net zo uit als honderd jaar geleden, een soort leerfabriek. Het anticiperen op de veranderende maatschappij, het opleiden voor beroepen die we nu nog niet kennen blijft lastig. Je verandert dit niet zomaar, het zal altijd stap voor stap gaan.’
8. ‘De vernieuwingsscholen zijn al heel ver in het opnieuw uitvinden van onderwijs. Het brengt een nieuwe bevlogenheid in de school, dingen gaan makkelijker, het vakmanschap wordt op een nieuwe manier gewaardeerd. Ik denk echt dat we op een keerpunt zijn en dat er voor deze nieuwe gedachten op het moment veel meer ruimte is dan een aantal jaren geleden.’
Geef een reactie