‘Wat ben je aan het doen? Het is bijna 22 uur. Zou je niet eens stoppen met werken?’ ‘Ja, ik ben bijna klaar. Ik moet de les voor morgen nog voorbereiden. Nog even de puntjes op de i, dan ga ik slapen.’ Misschien komt zo’n soort gesprekje je bekend voor. Uren en uren besteed je achter je computer aan het voorbereiden van je lessen. Met als doel om uiteindelijk een mooie set lessen klaar te hebben staan, die je de komende periode kunt gebruiken.
Maar wat als het proces van het maken van de perfecte les eigenlijk nooit af, niet continue en niet perfect is? En dat je dit proces vooral niet alleen achter je computer, maar samen met je collega’s, leerlingen, de ouders/verzorgers en bedrijven moet doorlopen? Het klinkt misschien niet als een haalbare kaart, maar dankzij het ontwerpproces van een architectenbureau is er misschien voor jou nu een antwoord op het ontwikkelen van de perfecte les!
Ontwikkelen in vier fasen
Vorige week was ik uitgenodigd om aanwezig te zijn bij TEDxAmsterdamED. Een van de sprekers was Stephanie Akkaoui Hughes van Akka Architects. Zij en haar team hebben een niet-standaard kijk op het ontwerpen van gebouwen. Volgens Stephanie stimuleert een goed gebouw interacties tussen de gebruikers. Samen met stakeholders van het te ontwerpen gebouw, doorloopt zij een proces dat bestaat uit vier fasen. Ze geeft aan haar visie ook toepasbaar is in andere werkvelden. Hieronder mijn eigen interpretatie van haar verhaal en de toepassing op onderwijs.
Stel: je wilt je lessen op een andere manier vormgeven. Hoe creëer jij nou de perfecte les?
1. Appreciate
Vergaar informatie van betrokken partijen. Zorg dat je hun inzichten kent. In jouw geval: wat en hoe wil je leerling leren? Wat wil de vervolgopleiding of het bedrijfsleven dat de leerling leert? Wat vinden de ouders/verzorgers belangrijk in onderwijs? Hoe haal jij het beste uit jezelf?
2. Kernel
Destilleer uit de ideeën van de stakeholders een gezamenlijke visie. Breng de betrokken partijen bij elkaar. Bespreek wat iedereen belangrijk vindt (waarden) en kijk of je afspraken kunt maken hoe je dat vorm kunt geven in acties (normen). Stel dat de leerlingen, ouders/verzorgers en het bedrijfsleven veel waarde hechten aan leren in de praktijk. Je kunt dan bijvoorbeeld wekelijks met de betrokken bedrijven en ouders/verzorgers een gastles inplannen waarin een medewerker of ouder/verzorger als instructeur met de leerlingen aan de slag gaat.
3. Kickstart
Implementeer de visie. Dit doe je door leren door te doen. Breng de afspraken dus in de praktijk.
4. Adapt
Observeer hoe mensen gebruik maken van de oplossing en pas aan waar nodig. Misschien werkt je plan om medewerkers en ouder/verzorgers wekelijks naar school te laten komen niet optimaal. Misschien werkt het veel beter wanneer de leerlingen op bezoek gaan bij de beroepsbeoefenaars. Wees niet star, maar beweeg mee met de mogelijkheden.
Dit proces is een cyclus. De ervaringen uit fase vier, zorgen weer voor nieuwe inzichten. Vervolgens worden ook de volgende stadia van de cyclus weer doorlopen.
Drie kenmerken van het ontwikkelproces
Er zijn drie belangrijke kenmerken van het ontwikkelproces. En deze kenmerken moet je kunnen accepteren om volgens de ontwerpcyclus te kunnen werken.
1. Het proces is nooit ‘af’.
Het proces is open en vereist input van stakeholders. Het proces (en ook je product) zijn dus nooit ‘af’.
2. Het proces is niet continue.
De input van stakeholders kan op elk moment geleverd worden. Het proces kan daardoor ook op elk moment weer opgestart worden. Het proces is daardoor niet-continue.
3. Het proces is niet perfect.
De input komt vanuit verschillende kanten op verschillende momenten. Het proces en ook de output kan daardoor nooit perfect zijn. Er kan altijd worden toegevoegd.
Met name het laatste kenmerk opende mijn ogen. Ik wil altijd graag het perfecte proces en ook het perfecte product opleveren. Maar door te accepteren dat het proces en ook het product altijd imperfect zal zijn, geef je anderen ook ruimte om het proces en product steeds een beetje beter te maken. Het feit dat je de mogelijkheid creëert tot interactie, zorgt ervoor dat het een gezamenlijk proces en product wordt met een groot draagvlak.
Think big, start small, move fast
Ik ben benieuwd of je iets ziet in deze ontwerpstappen en het ontwerpproces. Mocht je aan de slag gaan, dan gooi ik er graag nog een vreselijk managementcitaat in (die wel goed werkt overigens): think big, start small, move fast. Zet je stip op de horizon, maar begin eens met een les. Bevalt de manier van werken en ben je blij met het resultaat? Schakel dan snel, zodat de stip op de horizon snel in zicht komt. Succes!
[alert color=”blue” icon=”fa-camera”]Afbeelding ‘Apreciate, kernel, kickstart, adapt’
© AKKA Architects 2015[/alert]
Geef een reactie