Uit je comfortzone
De lerarenopleiding, weet je het nog? Het eindeloos nabespreken van stagelessen, intervisie, zelfreflectie, nog meer stage en nóg meer feedback. Continue leren, verbeteren en je talenten ontplooien. Uit je comfortzone. Groeien. Ontwikkelen. Het goed willen doen. Tips vragen. Feedback krijgen. Het beste uit jezelf halen.
Feedback en groeipijn
Feedback was een belangrijk onderdeel van mijn lerarenopleiding. Ik vroeg feedback aan medestudenten (“Is deze opdracht leuk genoeg?”), aan mijn stagebegeleider (“Wat deed ik waardoor de les zo rommelig verliep?”) en aan leerlingen (die vonden dat ik mijn best deed om het leuk te brengen, maar wel duidelijker moest schrijven).
Ik groeide door de feedback die ik kreeg. Soms met groeipijn. Feedback is niet altijd leuk of gemakkelijk, maar het is wel nodig om echt goed te worden. En dat wilde ik. Dus ik pakte de opleiding serieus aan. Nam het spaargeld van mijn Zilvervlootrekening op, zodat ik geen bijbaantje nodig had en alle tijd in mijn studie kon stoppen. Ik vroeg feedback, reflecteerde me suf en schreef vier logboeken vol. Het wierp zijn vruchten af, getuige de ‘cum laude’ op mijn diploma. Maar wat belangrijker is: ik heb een inspirerend jaar gehad en ik ben gegroeid, als professional en als mens. Zo ontdekte ik de kracht van positieve feedback. En dat de ‘oog om oog, tand om tand’ benadering niet de handigste manier is om met anderen om te gaan. “Als een leerling geen huiswerk maakt voor mijn les, dan kijk ik zijn proefwerk ook niet na,” was het voornemen dat ik naar mijn stagebegeleider uitsprak. Nou, daar kreeg ik feedback op, niet te zuinig…
Huh, waar is de feedback gebleven?
Na de opleiding kreeg ik een baan als docent. En opeens was het afgelopen: geen enkele collega die mij feedback gaf of voorstelde om een intervisiegroep te vormen. Iedereen was gefocust op zijn eigen lessen. Er waren wel projectgroepen, maar daarin ging het over studenten, lesmethodes of nieuwe ontwikkelingen. Niet over ons eigen functioneren. Toegegeven, deze ervaringen zijn alweer ruim vijftien jaar oud. Misschien is het nu heel normaal om feedback te vragen aan collega’s of in de vakgroep te bespreken hoe je jezelf verder kunt ontwikkelen. Ik hoop het. Maar vanuit mijn rol als trainer weet ik dat dat niet overal zo is. Ik kom regelmatig op scholen en steeds valt het me op dat docenten meer gericht zijn op het zenden van informatie, dan op het stellen van vragen. Als deskundige op je vakgebied moet je natuurlijk kennis overdragen. Maar als regisseur van je eigen ontwikkeling is het stellen van vragen veel effectiever. Feedback vragen. En doorvragen op de reacties die je krijgt.
Ontwikkelingsgerichte feedback
Wanneer heb jij voor het laatst aan een collega gevraagd wat hij in jou waardeert? En aan welk punt je extra aandacht kunt besteden? Feedback geven vinden veel mensen lastig en spannend. Feedback vrágen is helemaal ongebruikelijk. Maar wel belangrijk, als je je talenten ten volle wilt benutten. Het is spannend, dat zal ik niet ontkennen. Je stelt je namelijk kwetsbaar op. Tegelijkertijd zit daarin de kracht van feedback vragen. Je nodigt uit tot een open, constructief gesprek, over wezenlijke zaken. En dat heeft invloed op de sfeer in de docentenkamer. Wanneer feedback ‘normaler’ wordt, verbetert de samenwerking, neemt het zelfvertrouwen toe en ontwikkelen mensen zich. En daar profiteren ook de studenten weer van.
Durf jij het aan?
Wil jij het beste uit jezelf halen? Dan is feedback een effectief instrument. Je kunt kiezen voor een luchtige manier, met metaforische vragen. Nodig je collega uit voor een drankje na schooltijd of vraag je vakgenoten om samen te lunchen en het spel Feedbackkaarten te doen. Stel vragen als: “Volgende zomer zou ik graag op een cruiseschip willen werken. Wat zie je mij daar doen?” Of: “Als ik een auto zou zijn, welke auto zou ik dan zijn?” [1] Vraag door op de antwoorden, zodat duidelijk wordt welke talenten je collega’s in jou zien en welke adviezen ze mogelijk voor je hebben.
Je kunt ook kiezen voor een meer gestructureerde aanpak, waarbij je concreet werkt aan een persoonlijk ontwikkelpunt. Dat is het uitgangspunt Vraag gewoon feedback. Een praktische methode waarmee je feedback gaat vragen aan collega’s, je leidinggevende en anderen (studenten of hun ouders bijvoorbeeld). In deel 1 van Vraag gewoon feedback staat positieve feedback centraal. In deel twee ligt de focus op adviserende feedback en vraag je tips aan je omgeving, waarmee jij de beste versie van jezelf kunt worden.
Uit de comfortzone, in de ontwikkeling. Vraag gewoon feedback!
Axelle de Roy (1973) is opgeleid tot eerstegraads docent. Ze geeft communicatie- en managementtrainingen, binnen en buiten het onderwijs. Axelle is auteur van onder andere de boeken Vraag gewoon feedback en de spellen Feedbackkaarten.
Geef een reactie