Hoe ziet de docent van de toekomst eruit? Zo luidde de vraag tijdens een bijeenkomst van docenten in debatcentrum De Balie. Samen filosofeerden ze over dit onderwerp. Het gesprek kwam al snel uit op 21e-eeuwse vaardigheden.
Zelf ontwerpen
‘De docent van de toekomst is een ontwerper. Hij bedenkt en maakt zijn eigen lessen en lesmateriaal. Dit maakt hem krachtiger en zorgt ervoor dat hij meer een onderdeel wordt van zijn school’, vindt Bart Giethoorn, docent en gameontwikkelaar. Bij het ontwikkelen van een game stelt hij zichzelf de volgende vraag: Wat heeft een spel in zich om de spelers betrokken te houden? Hij komt uit op de volgende elementen.
– Je bent actief bezig.
– Je bent betrokken.
– Je hebt een duidelijk en betekenisvol doel, wat haalbaar en uitdagend is; niet te moeilijk en ook niet te makkelijk.
– Je hebt autonomie. Je kunt kiezen wat je doet binnen de game en hoe je je doel behaalt.
– Je krijgt constant feedback. Je ziet de gevolgen van wat je doet, de voortgang is inzichtelijk.
– Je bent sociaal bezig. De facetten samenwerking en competitie komen altijd terug.
Als docent van de toekomst moet je je dezelfde vraag stellen, volgens Giethoorn. Hoe houd ik mijn leerlingen betrokken? Je komt dan grappig genoeg op dezelfde mix van elementen uit. Alleen pas je ze nu toe op de lessen en het lesmateriaal dat je ontwerpt.
Interactie binnen en buiten de school
De docent van de toekomst werkt samen met de omgeving, zowel in als buiten de school, vindt Sultan Göksen, docent economie en lerarenopleider. Zij laat leerlingen fictieve ondernemingen opzetten als een manier om ondernemerschap te onderwijzen. Grote bedrijven als Albert Heijn, Google en McKinsey zijn hierbij betrokken. Het vraagt nieuwe vaardigheden van een docent om zulke nieuwe onderwijsomgevingen te creëren.
Göksen: ‘Zodra studenten zich de basis, de eindtermen eigen hebben gemaakt, dwing ik ze de ‘methode’ als het ware los te laten. Ze werken dan samen aan een vakoverstijgend project, waarbij er zowel interactie binnen als buiten de school is’. Zo heeft een groepje leerlingen samen met ondernemers een benefietavond georganiseerd. Een dergelijk project is niet eenvoudig en brengt vaak frustraties met zich mee. Maar het is ook leerzaam en iets wat volgens haar helemaal hoort bij de docent van de toekomst.
Volgens Göksen komt het in het huidige onderwijs nog te vaak voor dat de docent alleen een instructie geeft. Maar dit is niet altijd effectief. ‘Het wil nog niet zeggen dat een leerling een instructie ook direct toepast zoals het moet. Ik kan ze bijvoorbeeld vertellen hoe je belastingaangifte doet, maar het is veel uitdagender voor leerlingen naar een verzorgingstehuis te gaan en daar ouderen te helpen de belastingaangifte in te vullen. De theorie die ze geleerd hebben in de praktijk te brengen. Nog een voorbeeld: leerlingen hebben nogal eens moeite met het voeren van sollicitatiegesprekken. Wat is er nu mooier dan ze alvast voor te bereiden door ze binnen bedrijven sollicitatietrainingen te laten volgen? Dat heeft echt meerwaarde voor ze. De docent van de toekomst gunt succeservaringen aan de leerling.’
Geef een reactie