Werkexploratie is het verkennen van de arbeidsmarkt. De loopbaancompetentie waarbij een leerling werkt aan zijn of haar werkbeeld. Leerlingen kunnen zichzelf de vraag stellen:
• Waar zou ik willen werken?
• Met welke mensen zou ik willen werken?
• Wat vind ik van de werkervaring die ik opdoe op school bij een beroepsgericht vak of in een stage?
• Als ik klaar ben met leren is er dan genoeg werk?
• Welke problemen kom ik tegen?
Maar hoe krijgt een leerling antwoord op zijn vragen…
VO-Raad
De VO-raad vindt dat leerlingen in het voortgezet onderwijs onder andere:
• een beeld moeten krijgen van de inhoud van het beroep waarvoor zij leren
• leren welke beroepscompetenties nodig zijn voor hun toekomstige baan
• de organisatiecultuur van een bedrijf moeten kunnen onderzoeken
• op de hoogte moeten zijn van de ontwikkelingen in het werkveld
• weten wat de actuele beroepsdilemma’s zijn waarvoor ze leren.
Jij kunt je leerlingen helpen in dit proces. Bedenk goed in welk leerjaar je hiermee wilt starten. Interessant is om te kijken of je met de onderbouw een korte kennismakingservaring kunt inplannen. Bijvoorbeeld meelopen op het werk van een ouder of goede bekende. Zo kunnen ze eerst snuffelen aan een paar verschillende beroepen.
Dit kun je verder uitbreiden met een On Stage beroepenfeest zodat je leerlingen zich nog beter kunnen oriënteren op de beroepen. Hier kunnen ze meteen contact leggen met bedrijven die hen aanspreken. In het derde leerjaar kun je je leerling helpen langzaam eigenaar te worden van zijn eigen loopbaanproces. Kijk welke momenten en ervaringen in het curriculum ingebouwd kunnen worden die waardevol zijn voor de toekomst van de leerling en die gerelateerd zijn aan zijn profiel.
Hoe kan een leerling werk onderzoeken?
Een leerling kan op onderzoek gaan door gewoon te surfen op internet, maar ook door mensen te interviewen, mee te lopen met een professional of op stage te gaan. Hij ontdekt dan welke taken er bij het werk horen en welke opleiding hij nodig heeft. Daarnaast kan hij aan de professional vragen wat belangrijk is in dit beroep, wat moeilijke onderdelen zijn van het werk en tegen welke dilemma’s je aan kunt lopen. Zo krijgt de leerling een realistische indruk van het beroep en kan hij afwegen of het beroep echt bij hem past.
Natuurlijk is dit niet het enige wat belangrijk is. Het is ook nodig om samen te kijken naar de ontwikkelingen van het beroep en de kansen op werk na de opleiding. Deze ervaringen in de beroepswereld zijn nodig om een gevoel te krijgen wat voor werk en wat voor soort collega’s bij iemand past.
Hoe begeleid je leerlingen bij werkexploratie?
Het is voor leerlingen soms lastig te benoemen wat hun droombaan is. In de loopbaangesprekken die je met de leerling hebt, bespreek je zijn kwaliteiten. In de begeleidingsgesprekken help je de leerling te onderzoeken welk werk hij interessant vindt en welk beroep aansluit op zijn kwaliteiten en op wat hij belangrijk vindt.
Samenvattend kun je zeggen dat je aan de slag kunt met werkexploratie door het langzaam op te bouwen vanaf het eerste leerjaar. Uiteindelijk is het belangrijk dat leerlingen weten waar ze goed in zijn, wat ze belangrijk vinden en een goed beeld van hun arbeidstoekomst krijgen. Door de ervaringen die ze tijdens hun vmbo-periode opdoen help jij ze een goede keuze te maken voor een vervolgopleiding.
[alert color=”green” icon=”fa-arrow-right”]Lees verder: alles over het loopbaandossier. Een verplicht onderdeel binnen het vernieuwde vmbo. Het dossier waarin een leerling bewijst dat hij gewerkt heeft aan de vijf loopbaancompetenties.[/alert]
Geef een reactie